Cây ớt là một trong những loại cây gia vị rất quan trọng và được ưa chuộng nhất trên thị trường hiện nay. Không thế mà trên thị trường hiện nay xuất hiện khá nhiều các dòng ớt khác nhau như ớt chỉ thiên, ớt chỉ địa, ớt ngọt, ớt kiểng,…
Việc trồng ớt không hề có, nhưng để trồng ớt đạt năng suất cao và mang lại hiệu quả kinh tế cao thì việc quản lý chặt chẽ được các vấn đề về sâu và bệnh hại là rất quan trọng. Đặc biệt là những năm gần đây khi điều kiện thời tiết biến đổi không ngừng thì tình hình sâu bệnh hại ngày càng nhiều.
Do đó để bà con và các bạn có một vụ mùa bội thu, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Bà con và các bạn cần chuẩn bị đầy đủ kiến thức về cây trồng, đặc biệt là về các loại bệnh thường gặp trên cây ớt. Dưới đây, TỐT TƯƠI xin chia sẻ về: “Biện pháp phòng trừ các loại bệnh thường gặp ở cây ớt” để bà con và các bạn nắm rõ kiến thức các phòng trừ sâu bệnh hại trên cây ớt của mình.
Mục Lục
Phần 1: Phòng trừ sâu hại cho cây ớt
a. Sâu bọ trĩ trên cây ớt
* Nguyên nhân: Bọ trĩ có kích thước rất nhỏ, tuy nhiên có thể thấy bằng mắt thường. Để quan sát chúng ta có thể lấy một tờ giấy trắng, vỗ nhẹ lá thấy bọ trĩ có thân hình thon dài, màu vàng nhạt, di chuyển rất nhanh. Bọ trĩ thường tập trung dọc theo gân lá, sống và gây hại bằng cách chích hút nhựa. Chúng thường gây hại khi thời tiết nóng, ẩm. Trời lạnh bọ trĩ ngừng hoạt động và ngủ đông. Do vậy ta thường thấy chúng gây hại chủ yếu khi trời nắng, nóng.
* Triệu chứng và gây hại: Bọ trĩ gây hại bằng cách dùng răng cứa rách biểu bì lá rồi hút nhựa làm lá biến màu xám bạc hoặc có đốm nhỏ màu nâu, hai mép lá cuốn lại, nếu bị hại nặng lá bị khô, rụng sớm.
* Phòng trị: Sử dụng luân phiên một trong các loại thuốc: Abamectin (Silsau 1.8, 3.6 EC); Imidacloprid (Admire 200 OD)
b. Nhện đỏ trên cây ớt
* Triệu chứng và gây hại: Nhện non và trường thành gây hại bằng cách chích hút nhựa làm lá non cong, xoắn lại, nếu bị hại nặng lá biến vàng, khô và rụng. Nhện thường sống và gây hại ở mặt dưới lá, tập trung chủ yếu gần gân chính. Ngoài lá non, nhện còn thấy gây hại trên hoa làm hoa rụng, gây hại trên trái ớt làm trái sần sùi. Nhện có thể sống và gây hại quanh năm, nhưng phổ biến nhất khi trời nắng nóng khoảng tháng 2 – 5.
* Phòng trừ: Sử dụng luân phiên một trong các loại thuốc: Azadirachtin (Agiaza 0.03 EC, 4.5 EC); Abamectin (Silsau 1.8, 3.6 EC); Rotenone (Limater 7.5 EC)
c. Rệp và rầy mềm trên cây ớt
* Triệu chứng và gây hại: Cả rệp trưởng thành và rệp non đều rất nhỏ, cơ thể mềm, màu sắc thay đổi từ vàng nhạt đến xanh thẫm. Rệp trưởng thành có hai loại có và không có cánh. Rệp phá hoại bằng cách chích hút nhựa làm cây ớt bị chùn đọt, lá cong, xoăn lại, cây sinh trưởng kém, ngoài ra rệp còn là côn trùng môi giới lan truyền bệnh virus trên ớt.
* Phòng trừ: Sử dụng luân phiên một trong các loại thuốc: Imidacloprid (Admire 200 OD); Rotenone (Limater 7.5 EC).
d. Sâu dục trái trên cây ớt
* Tác nhân gây hại: Sâu đục trái ớt trưởng thành có màu nâu đậm, ngài trưởng thành hoạt động chủ yếu vào ban đêm, trứng được đẻ từng quả, thường thấy đẻ ở mặt trên lá non, sau khi nở, sâu non chui ngay vào các búp non, nụ hoa, rồi sau đó đục vào quả. Thường sâu non có 5 – 6 tuổi. Nhộng được hình thành trong đất, sau khoảng 15 ngày, nhộng vũ hoá biến thành ngài. Vòng đời sâu đục trái kéo dài khoảng 30 ngày.
* Triệu chứng và gây hại: Sâu đục trái thường gây hại khi ớt đang giai đoạn ra hoa và có trái non. Sâu đục trái thường thích trái xanh và chui vào từ cuống, sâu đục đến đâu thường đùn phân ra đến đó, lỗ bị sâu đục rất gọn gàng, trái non bị sâu đục thường rụng sớm, còn những quả lớn thì thiệt hại làm giảm giá trị sản phẩm. Ngoài trái, sâu còn đục vào chùm hoa làm cành mang hoa gây ảnh hưởng đến năng suất sau này.
* Phòng trừ: Sâu đục trái ớt có tính kháng thuốc rất cao, do vậy thời điểm quyết định phun rất quan trọng. Nên phun thuốc khi trứng mới nở, sâu non còn nhỏ, một khi sâu đã đục vào trái rồi thì rất khó trị. Về thuốc có thể dùng các loại sau: Sec SaiGon 25EC, Dầu khoáng SK Enspray 99EC, hay có thể pha hai loại với nhau, nên phun vào buổi chiều lúc ngài đẻ trứng.
e. Sâu ăn lá trên cây ớt
Danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam chưa có thuốc đăng ký để phòng trừ sâu ăn lá trên cây ớt. Có thể tham khảo một số loại thuốc phòng trừ sâu ăn lá trên cây cà chua như: Abamectin (Reasgant 5EC, Tungatin 1.8 EC, Anb40 Super 6.0 EC). Trước khi sử dụng đại trà, cần phun thử trên diện tích hẹp để tránh những rủi ro đáng tiếc xảy ra.
2. Phòng trừ bệnh hại cho cây ớt
a. Bệnh Thán thư hại cây ớt:
Là bệnh nguy hiểm gây thối quả hàng loạt và thường xuất hiện vào các tháng nóng, ẩm trong năm (tháng 5,6,7,8). Bệnh lan truyền do nấm tồn tại trên tàn dư cây trồng của vụ trước, do đó khi trồng ớt phải tuân thủ luân canh nghiêm ngặt.
=> Triệu chứng bệnh: Đầu tiên có vết ướt trên quả, sau đó lan rộng biến thành màu tối, vết bệnh thường có dạng vòng, trung tâm vết bệnh có màu đen. Nếu gặp thời tiết ẩm ướt trên vết bệnh có lớp bào tử màu hồng cam. Khi bệnh xuất hiện nên hạn chế tưới phun lên cây, vì tưới sẽ tạo điều kiện cho nấm bệnh lây lan nhanh chóng.
=> Có thể dùng thuốc: Thiophanate-Methyl (Thio-M 500FL); Chlorothalonil (Daconil 75 WP); Tebuconazole + Trifloxystrobin (Nativo 750 WG).
b. Bệnh Héo vàng do nấm hại cây ớt:
Xuất hiện chủ yếu ở giai đoạn cây con đến khi ra hoa. Triệu chứng điển hình thường thấy ở phần thân gần gốc, có những vết nấm đốm thành mảng trên bề mặt, nấm bệnh làm hư hại bó mạch dẫn của cây, do vậy cây héo xanh và chết. Nấm phát triển nhanh ở nhiệt độ 25-300C. Ruộng đất cát, chua, thiếu đạm và lân thường bị bệnh nhiều.
=> Biện pháp phòng trừ: Chọn giống sạch bệnh; Luân canh với các cây trồng khác họ; Không tưới nước quá ẩm. Trồng cây trên những chân đất cao ráo, dễ thoát nước. Vệ sinh đồng ruộng, xử lý bằng Sunfat đồng (3kg/1000m2). Biện pháp hóa học:
=> Phòng trừ: Hiện nay, Danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam chưa có thuốc đăng ký để phòng trừ bệnh héo vàng trên cây ớt. Có thể tham khảo một số loại thuốc phòng trừ bệnh héo vàng trên trên cây cà chua như: Chaetomium sp 1.5 x 106 cfu/ml + Tricoderma sp 1.2 x 104 cfu/ml ( Mocabi SL); Cucuminoid 5% + Gingerol 0.5% (Stifano 5.5SL); Trichoderma viride(Biobus 1.00 WP). Tuy nhiên trước khi sử dụng đại trà, cần phun thử trên diện tích hẹp để tránh những rủi ro đáng tiếc xảy ra.
c. Bệnh héo xanh do vi khuẩn hại cây ớt:
=> Nguyên nhân: Đất bị nhiễm khuẩn héo xanh hoặc do giống kháng bệnh héo xanh kém, vi khuẩn phát triển mạnh ở nhiệt độ 30-350C, tồn tại rất lâu trong đất và lan truyền qua hạt giống, cây bệnh và dụng cụ lao động. Triệu chứng điển hình là cây đang phát triển tốt nhưng vào giữa trưa nắng có một số cây bị héo rũ, đến chiều lại hồi phục, hiện tượng này diễn ra trong một thời gian ngắn sau đó cây héo luôn. Khi cắt đoạn thân gần gốc đặt vào ly nước sẽ thấy dịch trắng loang ra, đó chính là dịch vi khuẩn. Khi bệnh xuất hiện cần nhổ bỏ cây bệnh đem tiêu hủy xa nơi trồng. Trước khi trồng ớt nên tiến hành khử đất thật kỹ để giảm hiện tượng cây héo xanh do vi khuẩn.
=> Biện pháp phòng trừ: Sử dụng hạt giống sạch bệnh; Sử dụng đất sạch bệnh làm bầu ươm cây. Việc tỉa cành bấm ngọn chú ý dụng cụ như dao, kéo cần phải khử trùng liên tục nếu trên ruộng đã xuất hiện bệnh. Sử dụng nguồn nước tưới không bị nhiễm bởi những tàn dư cây bệnh. Vườn trồng ớt phải bằng phẳng, hạn chế vi khuẩn sẽ lây lan theo dòng nước trong đất. Thường đất pha cát, nghèo dinh dưỡng bị bệnh nặng hơn các chân đất khác. Tăng cường nguồn phân hữu cơ cho cây khỏe để tăng khả năng chống chịu bệnh của cây. Không trồng ớt trên đất đã bị nhiễm bệnh nặng, đảm bảo chế độ luân canh tuyệt đối ít nhất 3-5 vụ với các cây trồng khác không cùng họ với ớt.
=> Biện pháp hóa học: Sử dụng các hoạt chất sau: Fugous Proteoglycans (Elcarin 0.5SL); Streptomyces lydicus WYEC 108 (Actinovate 1 SP); Streptomyces lydicus WYEC 108 + Fe + Humic acid ( Actino – Iron 1.3 SP);
d. Bệnh virus hại cây ớt:
Là bệnh hại tương đối nặng đối với các vùng trồng ớt. Do đó trước khi trồng ớt nên luân canh tuyệt đối với các loại cây không cùng họ cà. Tiêu diệt môi giới truyền bệnh là rệp, bọ trĩ, nhện đỏ,…trên vườn, nhổ bỏ và tiêu hủy kịp thời những cây bệnh để không cho bệnh lây lan.
Ngoài ra còn gặp một số bệnh như: Sương mai ( Phytophthora infestans), Bệnh thối xốp vi khuẩn (Erwinia spp…), Đốm lá vi khuẩn (Xanthomonas campestris), Thối đen (Botrytis spp.) v.v..
Hiện nay Danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam chưa có thuốc đăng ký để phòng trừ các bệnh trên trên cây ớt. Vì vậy bà con nông dân có thể tham khảo một số loại thuốc phòng trừ các bệnh trên trên cây cà chua, khoai tây. Tuy nhiên trước khi sử dụng đại trà, cần phun thử trên diện tích hẹp để tránh những rủi ro đáng tiếc xảy ra.
* Ghi chú: Thực hiện biện pháp phòng trừ tổng hợp đạt kết quả cao hơn sử dụng đơn lẻ phương pháp hóa học. Chỉ sử dụng các loại thuốc BVTV trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng trên rau tại Việt Nam.
Phần 3: Phòng trừ dịch hại tổng hợp theo IPM
- Biện pháp canh tác kỹ thuật: Vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ, cắt tỉa các lá già vàng úa tiêu hủy, luân canh cây trồng khác họ, chọn giống khỏe, sức đề kháng sâu bệnh tốt, giống có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Bón phân cân đối và hợp lý, tăng cường sử dụng phân hữu cơ sinh học, vi sinh. Chăm sóc theo yêu cầu sinh lý của cây (tạo cây khỏe). Kiểm tra đồng ruộng phát hiện và kịp thời có biện pháp quản lý thích hợp đối với sâu, bệnh
– Thực hiện ghi chép nhật ký đồng ruộng
- Biện pháp sinh học: Sử dụng các chế phẩm sinh học trừ sâu bệnh.
– Hạn chế sử dụng các loại thuốc hóa học có độ độc cao để bảo vệ các loài ong ký sinh của ruồi đục lá, các loài thiên địch bắt mồi như nhện, bọ đuôi kìm…
- Biện pháp vật lý:
– Sử dụng bẫy màu vàng, bôi các chất bám dính: dùng nhựa thông (Colophan) nấu trộn với nhớt xe theo tỉ lệ 4/6, bẫy Pheromone dẫn dụ côn trùng
– Có thể sử dụng lưới ruồi cao từ 1,5 -1,8 m che chắn xung quanh vườn hạn chế ruồi đục lá, sâu, côn trùng gây hại bay từ vườn khác sang
– Dùng bẫy cào đuổi bắt ruồi vào buổi sáng sớm
- Biện pháp hóa học: Sử dụng thuốc phải cân nhắc kỹ theo nguyên tắc 4 đúng (đúng lúc, đúng cách, đúng liều lượng, đúng thuốc) và nhớ đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc trước khi dùng. Phun khi bệnh chớm xuất hiện
– Chỉ sử dụng thuốc BVTV khi thật cần thiết và theo các yêu cầu sau:
+ Sử dụng các loại thuốc BVTV trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng trên rau tại Việt Nam.
+ Chọn các thuốc có hàm lượng hoạt chất thấp, ít độc hại với thiên địch, các động vật khác và con người
+ Ưu tiên sử dụng các thuốc sinh học (thuốc vi sinh và thảo mộc)
Trên đây, cửa hàng hạt giống TỐT TƯƠI đã chia sẻ tới bà con và các bạn: “Biện pháp phòng trừ các loại bệnh thường gặp ở cây ớt”. Chúng tôi mong rằng những thông tin chia sẻ ở trên sẽ ít nhiều giúp bạn và bà con có thêm hiểu biết về bệnh gây hại trên cây ớt nhà mình, từ đó có thể phòng ngừa và ngăn chặn bệnh kịp thời.
Bên cạnh đó, cửa hàng hạt giống TỐT TƯƠI còn cung cấp các loại hạt giống ớt với những đặc tính nổi trội như kháng virus rất tốt, cây sinh trưởng rất khỏe, cứng cây, trái nhiều, màu sắc đẹp,… Nếu bạn có nhu cầu tìm mua, hãy liên hệ với cửa hàng của chúng tôi để được hỗ trợ giá ưu đãi tốt nhất.